تعیین نقطة مؤثر اندازه‌گیری در اتاقک یونیزاسیون استوانه‌ای برای پرتوهای الکترونی با انرژی‌های مختلف

  زمینه و هدف: هنگام اندازه­گیری دُز جذب­شدة ناشی از پرتوهای الکترونی در یک نقطة مشخص در ماده، مقداری از آن به وسیلة اتاقک یونیزاسیون جایگزین می­شود. بنابراین در میزان تضعیف و پراکندگی پرتوها، تغییراتی ایجاد می­شود. برای در نظر گرفتن اثرات مربوط به این جابه­جایی، یک نقطة مؤثر اندازه­گیری را به عنوان نقطة مرجع در نظر می­گیریم، که این نقطه در بالای مرکز هندسی اتاقک می­باشد. با توجه به اینکه نقطة مؤثر اندازه­گیری به جزئیات طراحی اتاقک، انرژی و ابعاد میدان بستگی دارد، در مطالعات انجام شده بر روی آن، مقادیر متفاوتی برای اتاقک یونیزاسیون استوانه­ای گزارش شده است. هدف از این مطالعه، تحلیل اطلاعات دوزیمتریک تابش­های الکترونی و تعیین نقطة مؤثر اندازه­گیری در اتاقک یونیزاسیون استوانه­ای CC13 می­باشد. روش بررسی: از اتاقک یونیزاسیون CC13، برای اندازه­گیری دُز در میدان­های الکترونی 9، 12و15 مگاالکترون ولت دستگاه شتاب­دهندة خطی واریانC/D 2100 بیمارستان گلستان اهواز استفاده شده است و اپلیکاتورهای مورد استفاده با ابعاد  cm26×6،.........،cm225×25 می­باشند. اندازه­گیری­ها در فانتوم آب تا عمق mm30 انجام گردید. منحنی­های درصد دُز عمقی برحسب عمق، برای تمام اپلیکاتورها با ابعاد مختلف رسم گردید. برای تحلیل داده­ها از نرم­افزارtable curve  استفاده شد و سپس نقطه عطف منحنی­ها محاسبه گردید. یافته­ ها: ناحیة پیچش (نقطة عطف منحنی) بیانگر تغییر محیط از هوا به فانتوم (آب) به هنگام اندازه­گیری یونیزاسیون می­باشد که می­توان آن را به عنوان نقطة مؤثر اندازه­گیری در نظر گرفت. همچنین، میانگین نقطة مؤثر اندازه­گیری با افزایش انرژی و ابعاد میدان تغییر می­یابد.  نتیجه­ گیری: در اتاقک یونیزاسیون 13CC، میانگین به­دست آمده برای نقطة مؤثر اندازه­گیری r 9/0 می­باشد.